بالاترین رتبه اعتباربخشی بین المللی کانادا (ACI) در سال ۲۰۱۶
کسب رتبه درجه یک طبق ارزیابی وزارت بهداشت، در سه سال پیاپی تاکنون
پذیرش بیماران خارجی از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
مجهز به پیشرفته ترین آزمایشگاهها و مراکز تصویربرداری پزشکی با عملکردی دقیق
موضوع زخم پای دیابتی شاید برای خیلی‌ها چندان مهم یا جذاب نباشد؛ اما برای بیماران دیابتی و اطرافیان آن‌ها، مراقبت از پا به یک روند تکراری روزانه و مهم تبدیل می‌شود و اولین خط دفاعی در پیشگیری از عوارض مهم و عمده‌ی بیماری دیابت می‌باشد.
زخم پای دیابتی درست مثل هر زخم طبیعی شروع می‌شود. این زخم میتواند به صورت یک برش، خراش، تاول یا آسیب جزئی دیگر باشد. برخلاف زخم‌های طبیعی که طی چند روز به‌طور طبیعی بهبود می‌یابند، زخم پای دیابتی دیگر به‌خوبی بهبود نمی‌یابد. دلیل این امر، گردش خون ضعیف و آسیب عصبی مرتبط با دیابت است. زخم ایجاد شده، به جای بهبود، عفونت می‌کند و این عفونت به لایه‌های عمیق پوست گسترش می‌یابد. در نتیجه، زخم‌های دیابتی اغلب منجر به آبسه، عفونت استخوان و عواقب شدید دیگر می‌شوند.
افراد دیابتی در معرض زخم پای دیابتی و درد در پا هستند. اما مراقبت از پا میتواند به پیشگیری از مشکلات کمک کند. درمان زخم پای دیابتی و درد پا در دیابت بسیار متنوع است و بستگی به علت ایچاد آن دارد.
به طور کلی افراد دیابتی که یک یا چند فاکتورازمشکلات زیردرآنان وجود دارد افراد درمعرض خطرابتلا به زخم پا می باشند:
در بیماران دیابتی به علت اختلال درترشح انسولین، سلولهای بدن قادر به استفاده ازقند درون عروق نمی باشند به نحوی که داخل سلولها عاری ازقند وگلوکزمی باشد در حالی که میزان گلوکزدرعروق ومویرگها بالا می باشد. با گذشت زمان گلوکز و قند بالا می تواند سبب آسیب در مویرگها واعصاب گردد به نحوی که خون رسانی نامناسب و آسیب عصبی اندام های تحتانی را جهت ابتلا به زخم دیابتی مستعد می نمایند.
یکی از اولین علائم زخم پای دیابتی ورم غیر طبیعی, سوزش, قرمزی و بوی بد است. بافت سیاه (تیره) اطراف زخم که به خاطر عدم خونرسانی کافی در محل ایجاد می شود, از علائم قابل روئیت زخم پای دیابتی است که نشان دهنده مرگ بافت سلولی اطراف زخم به خاطر عفونت است. در چنین مواردی بوی نامطبوع, درد و بی حسی می تواند وجود داشته باشد.
علائم زخم پای دیابتی همیشه قابل روئیت نیست, گاهی اوقات نیز تا هنگامی که عفونت ایجاد نشود زخم دیده نمی شود.
در صورت مشاهده هرگونه آسیب پوستی درد, تغییر رنگ به ویژه درپا و اطراف پینه ها حتما با پزشک مراجعه کنید.
علت اصلی ایجاد زخم پای دیابتی همانطور که از اسمش نیز مشخص است بیماری دیابت و بالا بودن قند خون فرد دیابتی می‌باشد. بالا بودن قند خون سبب آسیب به اعصاب حسی و در نتیجه نوروپاتی یا اختلال حس در فرد دیابتی می‌شود.
زخم در افراد دیابتی به دلایل زیر ایجاد می شود:
خون رسانی ضعیف به خاطر مشکلات عروقی در پا ایجاد می شود و این گردش ضعیف خون در پا روند درمان و التیام زخم را مشکل می کند. بالا بودن سطح قند خون باعث کاهش سرعت ترمیم زخم و ایجاد عفونت می شود. بنابراین کنترل میزان قند خون بسیار مهم است. آسیب به اعصاب کاهش حس به درد در پا را به دنبال دارد و بههمین دلیل زخم ساده در این افراد چون بی درد است باعث ایجاد زخم ریشه دار دیابتی در فرد می شود.
پیشگیری و مراقبت از پا مهم ترین کاری است که یک فرد دیابتی باید انجام دهد:
کفش مناسب برای بیماران دیابتی، کفش چرمی بند دار، دارای قاب محافظ برای انگشتان پا و حداکثر پاشنه 3سانتی متر و همینطور این کفش باید فضای کافی برای حرکت انگشتان پا داشته باشد و تنگ نباشد. افراد دیابتی برای تهیه این کفش باید به کلینیک های ارتوپدی فنی مراجعه کنند تا اسکن 3بعدی گرفته شده و کفش مخصوص برای آن فرد ساخته شود.
نکته قابل توجه این است که افرادی که سطح قند خون خود را کنترل می کنند، کمتر دچار زخم های شدیدی می شوند که بهبود نمی یابد. افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ برای کنترل قند خون نیاز به انسولین در تمام زندگی خود دارند.
افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ می‌توانند علاوه بر مصرف انسولین و سایر داروها، با ایجاد برخی از تغییرات در سبک زندگی مانند رژیم غذایی سالم، ورزش منظم و مدیریت وزن سطح قند خون فرد را به میزان قابل توجهی بهبود بخشد. این تغییرات در شیوه زندگی حتی ممکن است به فرد کمک کند تا بدون دارو دیابت را مدیریت کند.
افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ و نوع ۲ می توانند از رژیم غذایی با کربوهیدرات کنترل شده بهره مند شوند. بنابراین بهتر است با پزشک غدد و متابولیسم صحبت کنید تا برنامه غذایی به شما بدهد که شامل مقدار مشخص کربوهیدراتی باشد که فرد می تواند در روز مصرف نماید.
براساس درجه بندی واگنر، زخم های دیابتی به 6دسته زیر تقسیم می‌شوند:
طول درمان زخم پای دیابتی بسته به وسعت زخم و شدت درگیری و رعایت کردن نکات پیشگیری توسط بیمار، می تواند چندین هفته و ماه طول بکشد و هرچه زودتر درمان را شروع کنید درمان کم هزینه تر و طول درمان کوتاه تر خواهد بود.
امروزه با توجه به پیشرفت های علمی، روش های درمانی گوناگونی برای درمان زخم پای دیابتی در دسترس است. از جمله این روش ها می‌توان به برخی از متدهای زیر اشاره کرد:
به دنبال نوروپاتی حسی فرد حس خودش را در اندام تحتانی به ویژه کف پا از دست می‌دهد و به همین دلیل متوجه تروما و آسیب های خارجی وارده به پای خود نمی‌شود. یکی از اولین نشانه های زخم پای دیابتی پینه (کالوس) است که ناشی از فشار بیش از حد به کف پا می‌باشد. پینه ها را باید جدی گرفت زیرا به مرور زمان ضخیم تر می‌شوند و به بافت های زیرین خود آسیب وارد می‌کنند.
این آسیب به صورت تاول و همراه با خونریزی نمایان می‌شود و زخم پای دیابتی به وجود می‌آید. همچنین دیابتی‌ها به دلیل کاهش حس لامسه (نوروپاتی) در اندام تحتانی در معرض سوختگی و تاول در پای افراد دیابتی قرار دارند.
این افراد اصولا در فصل های سرد به علت نزدیکی به بخاری یا شوفاژ و در فصل های گرم سال به دلیل پابرهنه راه رفتن روی سنگ داغ حیاط خانه و نداشتن حس در اندامشان ممکن است با این مشکل مواجه شوند.
علت دیگر ایجاد زخم پای دیابتی، نوروپاتی حرکتی می‌باشد. این نوع نوروپاتی باعث تغییر شکل و اصطلاحا دفورمیتی اندام تحتانی می‌شود. در اثر دفورمیتی میزان فشار وارد شده به بعضی از نواحی پا بیشتر شده و سبب ایجاد زخم پای دیابتی می‌گردد. نوروپاتی اعصاب خودمختار نیز سبب ایجاد خشکی پوست و ترک های متعدد در پاها می‌شود که به دنبال آن زخم های دیابتی پدید می‌آیند.
یکی دیگر از مهم ترین علل ایجاد زخم های دیابتی، گرفتگی عروق محیطی بیمار می‌باشد. به دنبال این گرفتگی خونرسانی مناسب به اندام تحتانی این افراد صورت نمی‌گیرد و در نتیجه زخم های نوروایسکمیک شکل می‌گیرند.