X

ژنتیک و ناباروری (IVF)

امکانات درمانی / گروه های تخصصی پزشکی / ادامه گروه های تخصصی / ژنتیک و ناباروری (IVF)
بخش ژنتیک و درمان ناباروری (IVF) بیمارستان عرفان

 

جهت مشاوره و دریافت نوبت:

021-22359153 و یا تماس با داخلی 1188

 

هر گاه یک زوج با وجود تلاش برای حاملگی با داشتن مقاربت کافی در عرض یکسال (بدون استفاده از روش جلوگیری) موفق نباشند، به آن ها زوج نابارور گویند. امروزه برای درمان ناباروری از روش های مختلفی استفاده می شود. یکی از پیشرفت های شگفت انگیز در علم ناباروری، تکنیک کمک Assisted Reproductive Technique – ART است.

 

بسته به مشکل زوج های نابارور مراجعه کننده، خدمات متفاوتی به آن ها ارائه خواهد شد که شامل Intra Cytoplasmic Sperm Injection – ICSI (میکرواینجکشن)، لقاح مصنوعی، Preimplantation Genetic Diagnosis – PGD و Intra Uterine Insemination – IUI می باشد.

 

علل ناباروری که نیازمند روش های کمک باروری فوق می باشند عبارتند از:

  •     اختلالات اسپرم (اسپرم مرد از نظر تعداد، تحرک و یا شکل کیفیت لازم را نداشته باشد)
  •     وجود ماده‌ ضد اسپرم در مایع منی و دستگاه تناسلی زن
  •     مواردی که نیاز به استخراج اسپرم با نمونه‌برداری از بیضه (بیوپسی بیضه) و لوله‌های منی بر است
  •     ورود اسپرم به داخل مثانه در بیماران با ضایعات عصبی
  •     در بیماران قطع نخاعی که توسط تحریک الکتریکی و یا ویبراتور، نمونه اسپرم گرفته می‌شود
  •     مواردی که اسپرم قدرت نفوذ به داخل تخمک را ندارد
  •     اختلالات تخمک گذاری
  •     مشکلات دهانه رحم و رحم
  •     آندومتریوز
  •     بسته بودن لوله های رحم
  •     ناهنجاری های مادرزادی و چسبندگی های دستگاه تناسلی زن
  •     مواردی که پوسته‌ اطراف تخمک ضخیم است
  •     مواردی که نیاز به تشخیص جنسیت جنین پیش از لانه گزینی وجود دارد
  •     مواردی که اطمینان از عدم وجود ناهنجاری ژنتیکی جنین پیش از لانه گزینی باید حاصل گردد
  •     ناباروری با علل نامشخص

 

میکرو‌اینجکشن بخش IVF بیمارستان عرفان

میکرو‌اینجکشن به معنای تزریق اسپرم به درون سیتوپلاسم تخمک بوده و از مؤثرترین روش‌های کمک باروری در درمان ناباروری است و لقاح مصنوعی عبارت است از لقاح درون آزمایشگاهی تخمک و اسپرم که انجام عمل لقاح مصنوعی یا میکرواینجکشن را می توان به چهار مرحله تقسیم کرد.

 

انجماد جنین:

اگر پس از انتقال جنین، جنین‌های اضافی با کیفیت خوب وجود داشته باشد با رضایت زوجین جنین‌ها منجمد و نگهداری می‌شود. میزان حاملگی با استفاده از جنین‌های منجمد شده (با روش انجماد شیشه‌ای) به اندازه‌ استفاده از جنین های تازه است.

 

تلقیح درون رحمی:

این روش، نسبتاً‌ ساده و بدون درد است و بدون نیاز به بیهوشی قابل انجام می باشد. در این روش پس از بررسی اولیه و شستشوی نمونه سمن مرد، اسپرم های سالم و فعال جداسازی می شوند و به درون حفره رحم تزریق می گردند. در آمیزش طبیعی، حدود ده درصد از اسپرم ها از واژن به گردن رحم می رسند اما در پروسه تلقیح درون رحمی، تعداد بیشتری از اسپرم های با کیفیت مناسب به داخل رحم راه می یابند.

 

تشخیص ژنتیکی پیش از لانه گزینی:

افزایش سن مادر و همچنین وجود بیماری های ژنتیکی در زوج های در معرض خطر، می تواند باعث افزایش خطر بروز ناهنجاری های کروموزومی در نوزاد شود. انجام این پروسه مستلزم انجام لقاح مصنوعی یا میکرواینجکشن می باشد. در این روش جنین تشکیل شده در آزمایشگاه، در روز سوم هنگامی که در مرحله 8 سلولی است، بیوپسی شده و یک یا دو بلاستومر از آن جدا می شود. سپس توسط روش های رنگ-آمیزی مخصوص، از نظر ژنتیکی ارزیابی می گردد.

 

 

مرحله اول: تحریک کنترل شده تخمدان

اولین مرحله با استفاده از داروهای تحریک تخمک گذاری آغاز می شود تا بتوان به جای رشد یک تخمک باعث رشد چندین تخمک شد (برخلاف سیکل عادت ماهانه که تنها یک تخمک در هر ماه آزاد می گردد). تحریک چندین تخمک تعداد بیشتری جنین تشکیل می دهد و شانس حاملگی را بیشتر می کند. البته نوع و میزان داروهای مصرفی بستگی به علت نازایی، سن، وضعیت هورمونی روز سوم قاعدگی و پاسخ تخمدان به داروهای تحریک تخمک گذاری دارد. هورمون های مختلف مانند HMG، FSH و … به صورت تنها یا ترکیبی تجویز می شوند. پزشک با انجام سونوگرافی های مکرر و درخواست آزمایش های هورمونی (استروژن و LH) اثر این دارو را بر رشد فولیکول های تخمدان بررسی می کند. زمانی که در تصاویر سونوگرافی اندازه فولیکول ها به ۱۸ تا ۲۰ میلیمتر رسید، هورمون HCG برای بلوغ نهایی تخمک تزریق می گردد.

مرحله دوم: تخمک گیری

این مرحله ۳۶ تا ۳۹ ساعت بعد از تزریق هورمون اچ سی جی انجام می گیرد و معمولاً ۵ تا ۲۰ دقیقه طول می کشد. پزشک با کمک گرفتن از تصاویر سونوگرافی مایعی را که حاوی تخمک های رسیده از فولیکول های تخمدان است، در داخل لوله آزمایش جمع آوری می کند و به آزمایشگاه جنین شناسی تحویل می دهد. به این عمل اصطلاحاً پانکچر می گویند و معمولاً تحت بیهوشی عمومی سبک انجام می شود. در آزمایشگاه جنین شناسی، زیر میکروسکوپ مخصوص، تخمک مناسب را شناسایی و جداسازی می کنند و عملیات لازم را روی آن انجام می دهند. پس از تخلیه فولیکول ها، بیمار مدت زمان کوتاهی در بخش ریکاوری و بخش جراحی، تحت مراقبت قرار می گیرد و چند ساعت بعد می تواند کلینیک را ترک کند.

مرحله سوم: لقاح اسپرم و تخمک در آزمایشگاه و تشکیل جنین

روز عمل پانکچر، نمونه مایع سمن همسر بیمار در یک ظرف مخصوص استریل جمع آوری شده و به آزمایشگاه آندرولوژی تحویل داده می شود. پس از بررسی اولیه و شستشوی مایع سمن، اسپرم های سالم و فعال جداسازی و انتخاب می شوند. در میکرواینجکشن، اسپرم توسط دستگاه میکرواینجکشن به داخل تخمک بالغ تزریق می شود و در لقاح مصنوعی، اسپرم و تخمک در یک پلیت در کنار هم قرار داده می شوند تا اسپرم خودش وارد تخمک شود. جنین‌ها به مدت 48 تا 72 ساعت و در مواردی تا 120 ساعت تحت نظر متخصص جنین شناس در انکوباتور نگهداری می‌شوند.

مرحله چهارم: انتقال جنین به رحم

این مرحله نیاز به بیهوشی ندارد (مگر در موارد خاص و با صلاحدید پزشک). تعداد مناسبی جنین با کیفیت خوب به داخل حفره‌ رحم انتقال داده می‌شود. یک الی دو ساعت بعد از انتقال جنین، بیمار مرخص می‌شود. جهت رشد مناسب دیواره‌ رحم برای نگهداری جنین بیمار، بایستی داروهای تجویز شده مانند پروژسترون مصرف شود. حدود دو هفته بعد از انتقال جنین با اندازه گیری اچ سی جی خون، می توان از وضعیت حاملگی اطلاع یافت.

دی ان ان