نازایی

هنگامی که یک خانم بیش از یک سال اقدام به بارداری کرده باشد اما باردار نشده باشد در این زمان نابارور تلقی می‌شود. در واقع این بازه زمانی بسته به سن یک خانم متفاوت می‌باشد. در بانوان بالای 35 سال این مدت زمان کمتر بوده و حدود شش ماه خواهد بود. به بانوانی که باردار می‌شوند اما پس از مدتی جنین آن‌ها به هر دلیلی سقط می‌شود به چنین افرادی نابارور می‌گویند.

 بارداری پروسه‌ای است که طی چندین مرحله انجام می‌شود که در ذیل به بررسی آن می پردازیم.

• مراحل باروری و ایجاد جنین در بدن مادر

بارور شدن یک سلسله مراتبی دارد که باید در بدن خانم‌ها اتفاق بیفتد تا نتیجه آن ایجاد جنین باشد اما در صورتی که این روند به خوبی طی نشود نتیجه آن ناباروری است.

• برای بارداری لازم است که؛

1. تخمک‌گذاری صورت بگیرد یعنی تخمکی از یکی از تخمدان‌های زن آزاد شود؛
2. در حین حرکت تخمک به سمت رحم باید اسپرم به آن وصل گردد؛
3. تخمک بارور شده باید از طریق لوله‌ی فالوپ وارد رحم شود؛
4. تخمک بارور شده درون رحم لانه گزینی می‌کند و به دیواره رحم می‌چسبد.

ناباروری در ده تا پانزده درصد از زوج‌ها ديده مي‌شود. علل ناباروري مي‌تواند مربوط به زن يا مرد يا هر دو باشد. حدود 40% از مشكلات ناباروری مربوط به مردان، 40% مربوط به زنان و حدود10% مربوط به هر دو است. در حدود 10% از زوج‌ها نيز عامل ناباروري مشخص نيست. به عبارت ديگر در اين زوج ها هر دو نفر با توجه به انجام آزمايش‌های موجود مشكلی ندارند ولی به علل نامشخصی بچه دار نمی شوند.

• علل ناباروری زنان

1. اختلال در تخمک گذاری

از مهم‌ترین و اصلی‌ترین بخش باروری خانم‌ها تخمک گذاری صحیح است که گاهی صورت نمی‌گیرد و در حدود 39 درصد علل ناباروری زنان عدم تخمک گذاری ماهیانه است که یکی از علت‌های آن می‌تواند قطع یا نا‌منظم بودن سیکل قاعدگی باشد.

• علت اختلال در تخمک گذاری

1.  تخمدان پلی کیستیک ( تنبلی تخمدان ).
2. نارسایی زودرس تخمدان ( یائسگی زودرس).
3. بالا بودن سطح هورمون پرولاکتین.
4. با کیفیت نبودن تخمک آزاد شده.
5. پرکاری و یا کم‌کاری غده تیروئید.

2. مسدود بودن لوله های رحمی

در بعضی زنان، لوله‌های رحمی به طور كامل و يا ناقص بسته است. در نتيجه اسپرم به تخمك نمی‌رسد. بسته بودن لوله‌های رحمی می‌تواند به دليل عفونت، آندومتريوز و يا چسبندگی‌هايي پس ازعمل جراحی باشد. همچنين ممكن است اين لوله‌ها پس از يك حاملگي خارج رحمی بسته شوند. به طور كلی 30% علل ناباروری زن ها مربوط به اختلال در لوله های رحمی است.

3. آندومتریوز

آندومتريوز، حالتي است كه در آن سنگفرش رحم (آندومتر)‌ رشد می‌کند و از رحم هم فراتر می‌رود و لوله‌های رحمی را نيز می‌پوشاند و حتی آن‌ها را می‌بندد و در عمل تخمك گذاری اختلال به وجود می‌آورد.

آندومتريوز علت 13% موارد ناباروری است و حدود 70% زنان دارای آندومتريوز، نابارور هستند.

4. فیبروم‌های رحمی

فیبروم‌ها در واقع تومور‌های خوش خیم غیر سرطانی هستند که در دیواره رحم یافت می‌شوند و اغلب 30 تا 40 درصد زنان در سنین باروری به آن دچار می‌شوند. فیبروم‌ها ممکن است موجب تداخل در لانه گزینی شوند. همچنین ممکن است لوله رحمی را مسدود کرده و مانع باروری تخمک توسط اسپرم شوند.

5. مشکلات ایمنی و فیزیکی بدن.

6. افزایش سن.

7. مصرف دخانیات و مواد مخدر.

8. چاقی و لاغری بیش از اندازه.

9. بیماری‌های مقاربتی.

10. استرس.

11. شیمی درمانی.

12. داروهای غیر استروئیدی.

13. رادیوتراپی و پرتو درمانی.

• علل ناباروری مردان

1. اختلالات مربوط به اسپرم

• ‌تعداد كم اسپرم.
• عدم بلوغ اسپرم.
• شكل غيرطبيعي اسپرم.
• عدم توانايی حركت مناسب اسپرم.

2. ناهنجاري‌هاي مربوط به ساختمان بدن

بعضی عوامل نظير بسته بودن لوله‌های خروج اسپرم سبب ناباروری در مردان می‌شود. بسته شدن لوله‌های خروج اسپرم می‌تواند به علل مادرزادی، نقص ژنتيكی، عفونت‌ها يا التهاب‌های دستگاه ادراری – تناسلی باشد.

3. واریکوسل

در اين حالت رگ‌های درون كيسه بيضه متسع می‌شود و كيفيت اسپرم كاهش می‌يابد.

4. ناتواني جنسي.

5. انزال زودرس.

6. مصرف بیش از اندازه مشروبات الکی.

7. رادیوتراپی.

8. شیمی درمانی و درمان سرطان.

9. مبتلا به بیماری‌هایی مانند بیماری‌های کلیوی و هرومونی

بسیاری از زنان معمولا هر زمان که با بیماری و مشکلی روبه رو شوند به پزشک متخصص زنان مراجعه می‌کنند، در حالی که برخی از بیماری‌ها ممکن است بدون علامت باشند و فرد پس از پیشرفت بیماری متوجه شود و دچار مشکلات عدیده‌ای شوند. پس ما به تمامی زنان در هر سنی حتما توصیه ‌می‌کنیم مراجعه به متخصص زنان و زایمان را هر شش ماه یک‌بار فراموش نکنند، به ویژه زنان بالای 35 سال سعی نمایند از برقراری رابطه جنسی مخافظت نشده پیشگیری کرده و در صورت عدم باروری به پزشک مراجعه کنند.

• راه های تشخیص ناباروری زنان

1. آزمایش HSG برای ناباروری زنان.
2. آزمایش تخمک گذاری.
3. آزمایش ذخیره تخمدان.
4. دیگر آزمایش هورمونی.
5. تست‌های تصویر برداری.
6. هیستروسکوپی.
7. لاپاروسکوپی.
8. آزمایش ژنتیکی.

• درمان‌های ناباروری

درمان ناباروری به موارد زیر بستگی دارد:

1. علت بروز نازایی.
2. در چه مدت نابارور بوده‌اید.
3. سن شما و والدینتان.
4. ترجیحات شخصی.

با مراجعه به پزشک متخصص زنان و طی جلسات مشاوره‌ای و بررسی علت ناباروی با استفاده از مصرف داروها و انجام درمان‌های ناباروری همانند IVF و IUI زیر نظر پزشک ناباروری و نازایی خود را درمان کنید.